Η Τσεχία είναι μια από τις ωραιότερες χώρες της Ευρώπης και η πρωτεύουσά της,
η Πράγα, θεωρείται από πάρα πολλούς ως μια από τις ομορφότερες του κόσμου.
Συνήθως, για τους χιλιάδες επισκέπτες της, η φήμη της προηγείται, καθώς είναι
πασίγνωστη για την αρχιτεκτονική της, τους μεσαιωνικούς πύργους και τα
αμέτρητα πανέμορφα κτίρια που διατηρούνται στο πέρασμα των αιώνων.

Στην Πράγα θα μπορέσει κανείς να δει εντυπωσιακά δείγματα αρχιτεκτονικής μπαρόκ,
αναγέννησης, art nouveaux και κυβισμού. Αντίστοιχες εντυπωσιακές αρχιτεκτονικές
δημιουργίες υπάρχουν σε περιοχές όπως το Karlovy Vary, το Mariánské Lázně, το
Františkovy Lázně και αλλού.


Δε θα υπήρχε κανείς λόγος να αναφερθούν όλα αυτά αν δεν παρατηρήσει κανείς ότι
στα περισσότερα κτίρια, κεντρικό ρόλο και δεσπόζουσα θέση έχουν κάποια
«δικά μας» στοιχεία που δυστυχώς εμείς οι Έλληνες κοντεύουμε να ξεχάσουμε,
και ιδιαίτερα εμείς οι Κορίνθιοι.

Είναι πράγματι εντυπωσιακό το πόσο συχνά θα συναντήσει κανείς κίονες κορινθιακού
ρυθμού σε όλα αυτά τα κτίρια. Ο κορινθιακός ρυθμός θα μπορούσαμε να πούμε ότι
αποτελεί κάτι σαν «ιερό συστατικό». Η εικόνα του κυριαρχεί ξεκάθαρα και υπογράφει
τις πανέμορφες αρχιτεκτονικές δημιουργίες.

Αντιγράφοντας από πηγές στο διαδίκτυο, θα θυμηθούμε ότι ο κορινθιακός ρυθμός
είναι ένας από τους τρεις ρυθμούς της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής. Οι κίονες
χαρακτηρίζονται από κιονόκρανο που αποτελείται από υψηλό έχινο ("κάλαθος"),
που περιβάλλεται από σειρές φύλλων ακάνθης και έλικες στις τέσσερις γωνίες. Είναι
ο πιο διακοσμητικός ρυθμός από τους τρεις και χρησιμοποιήθηκε κυρίως στους
ρωμαϊκούς χρόνους με ποικιλία μορφών. Σύμφωνα με τον Ρωμαίο συγγραφέα,
αρχιτέκτονα και μηχανικό Μάρκο Πολλίωνα Βιτρούβιο (Marcus Vitruvius Pollio),
εφευρέτης του κορινθιακού κιονόκρανου ήταν ο γλύπτης Καλλίμαχος που
εμπνεύστηκε από ένα καλάθι που βρισκόταν στον τάφο ενός κοριτσιού στην
Κόρινθο. Το καλάθι, όπου ήταν τοποθετημένα τα παιχνίδια της, σκεπαζόταν από
μία τετράγωνη πλάκα. Γύρω από το καλάθι είχαν φυτρώσει άκανθοι ακολουθώντας
το σχήμα του. Έτσι γεννήθηκε το κορινθιακό κιονόκρανο σύμφωνα με τον μύθο.
Αν και ο κορινθιακός ρυθμός δε χρησιμοποιήθηκε πολύ από τους Έλληνες, αγαπήθηκε
ιδιαίτερα από τους αρχιτέκτονες της Αναγέννησης, αλλά και από τους νεοκλασικιστές,
όπως αποδεικνύουν με τον καλύτερο τρόπο τα κτίρια που έχουν χτιστεί στη Τσεχία
και ιδιαίτερα στην Πράγα.


Συχνά λέμε ότι στις ελληνικές πόλεις εκλείπει η «ταυτότητα», η σύνδεση με την
ιστορία τους, το «σήμα κατατεθέν» που θα μπορούσε να τους δώσει ένα στοιχείο
διαφοροποίησης, ένα στοιχείο μοναδικότητας.

Για τη συγκεκριμένη κουβέντα έχει χυθεί πολύ μελάνι και έχουν γραφεί αράδες επί
αράδων αναζητώντας το «Ιερό Δισκοπότηρο» που τόσο εμφατικά στέκεται μπροστά
στα μάτια μας.

Ζητάμε όμορφες πόλεις, με χαρακτήρα και στοιχεία που τιμούν την ιστορία τους, τη
διαδρομή τους και τις καθιστούν κάτι το ξεχωριστό μέσα στη μονοτονία του
τετράγωνου, του τσιμέντου και του σιδήρου.

Αν αναζητήσουμε τον κορινθιακό ρυθμό … στην πόλη της Κορίνθου, θα τον βρούμε
μόνο στο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας, απελπιστικά μοναχικό, στενάχωρα
απομονωμένο και ξεχασμένο από τη βουή της πόλης, τα διπλοπαρκαρισμένα
αυτοκίνητα και τα πολυάσχολα πεζοδρόμια του «πολιτικού (;) αναδευτήρα».


Δε θα ήθελα να αγγίξω τα όρια της ουτοπίας, ούτε να φτάσω σε προτάσεις
παραλογισμού. Είναι κρίμα όμως το να συναντάμε τον κορινθιακό ρυθμό μόνο στο
λογότυπο του Δήμου Κορινθίων, όπου και εκεί νιώθει απίστευτα στριμωγμένος αφού
φροντίσαμε να βάλουμε στο λογότυπο τόσα πολλά στοιχεία που τελικά να μη φαίνεται
κανένα.

Προφανώς, δε μπορούμε να ζητήσουμε να γίνει η Κόρινθος μια «αναγεννησιακή»
πόλη, μπορούμε όμως να της δώσουμε χαρακτηριστικά και πινελιές που θα τιμήσουν
την ιστορία της και θα κάνουν τους πολίτες της να νιώσουν ότι ζουν σε μια πόλη με
τη δική της ταυτότητα, με τα δικά της μοναδικά χαρακτηριστικά.

Τουλάχιστον τα δημόσια κτίρια θα πρέπει να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση,
όπως και οι χώροι αναψυχής της πόλης. Μοιάζει τόσο άδικο για την Κόρινθο να έχει
ένα Δημαρχείο ουδέτερο, ασαφές, με μια μεταλλική σκαλωσιά που παραπέμπει σε
μηχανοστάσιο γκαζάδικου. Είναι τόσο ακατανόητο να μιλάμε για μη επαρκή χώρο
στο Δημαρχείο, όταν η σκαλωσιά αυτή καταλαμβάνει πολύτιμα τετραγωνικά και όταν
δίπλα του βρίσκεται ένα υπαίθριο «θέατρο», που ποτέ δεν έχει χρησιμοποιηθεί για
τίποτα και από ψηλά φαίνεται σαν το καλάθι απορριμμάτων δίπλα σε ένα γραφείο.

Δε χρειάζεται να ψάξουμε πολύ για να δώσουμε τις απαραίτητες ενέσεις ηθικού στην
πόλη μας, ούτε για να της βρούμε επιτέλους την ταυτότητά της. Η ιστορία της μας
δείχνει τις διαδρομές που πρέπει να ακολουθήσουμε. Απλά θα πρέπει να αποφύγουμε
ρητά το ανακάτεμα και τους ακατανόητους συνδυασμούς των υλικών, νομίζοντας
ότι παράγουμε ένα φουτουριστικό σκηνικό.

Για φουτουριστικά σκηνικά μπορούμε να πάμε στο Παρίσι να δούμε το Beaubourg
και το φημισμένο μεταλλοκατασκεύασμα, ή στο Βερολίνο για να δούμε τον Πύργο
των Τηλεπικοινωνιών.

Η Κόρινθος δεν έχει ανάγκη από εφευρέσεις αναφορών. Έχει ανάγκη από
σεβασμό στην ιστορία της.

Ας μη μείνουμε λοιπόν στο να βλέπουμε τον κορινθιακό ρυθμό σε φωτογραφίες της
Πράγας ...