Πατάμε ακόμα στην αρχή του 21ου αιώνα και της τρίτης χιλιετίας μετά Χριστόν.
Πατάμε σχεδόν μισό αιώνα μετά από τότε που το δρόμο προς την Ενωμένη Ευρώπη
χάραξαν οι ηγέτες εκείνοι που ζήτησαν να εξηγήσουν τον κόσμο με μία βασική αρχή:
την Ελευθερία. Ανάμεσα τους ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Από την εξέδρα τόσου
χρόνου μπορούμε να κοιταχθούμε καθαρότερα. Η φωνή των ηγετών αυτών
ακούγεται πλέον σαν κοσμογονική έκρηξη. Εμείς οφείλουμε να παρακολουθούμε
ενεργά την έκρηξη αυτή, όπως αποτυπώνεται στις κοινωνίες, την οικονομία, την
επικοινωνία, τη στρατηγική. Να ανοίγουμε διαρκώς ιστορικές πρωτοβουλίες, να
γράφουμε νέες σελίδες ιστορίας, να κάνουμε βήματα μπροστά αντί να
ανακυκλώνουμε τις τέσσερις εποχές.

Πολλοί σήμερα, ακόμα και εκ «των έσω», κατηγορούν τον φιλελευθερισμό για
αποτυχία. Ο φιλελευθερισμός όμως, απορρίπτει την αδιαλλαξία των άκρων και την
άκρατη πρόσδεση σε μονοδιάστατες θεωρήσεις, που βασίζονται σε «προκρούστειες»
αφαιρέσεις και ισοπεδωτικές απλουστεύσεις. Επικεντρώνεται στη σύνθεση και το
συγκερασμό των αντιθέσεων και στην άμβλυνση και εξισορρόπηση των διαφορών.
Όχι όμως με όρους ισοπεδωτικής ομοιογένειας αλλά με την πολυμορφία του
δημοκρατικού πλουραλισμού. Αρνείται τις απόλυτες λογικές, απορρίπτει την
αδιαλλαξία των άκρων, αρνείται την άκριτη πρόσδεση σε μονοδιάστατες
θεωρήσεις.

Ο φιλελευθερισμός, στην ουσία του, περισσότερο από ιδεολογία είναι τρόπος
σκέψης και τρόπος ζωής. Μια ανοιχτή και απροκάλυπτη προσέγγιση των πραγμάτων,
χωρίς δογματισμούς και παραμορφωτικές σχηματοποιήσεις.

Όσο αφορά την οικονομία, και το βασικό συστατικό στοιχείο της, την αγορά,
ο φιλελευθερισμός ταυτίζεται με την ελευθερία της, αλλά δεν ταυτίζεται διόλου με
την ασυδοσία. Μια φιλελεύθερη οικονομία, για να είναι φιλελεύθερη, πρέπει από τη
φύση της να είναι «ανοριακή». Συνιστά άρνηση του «καλά είμαι εδώ» και κατάφαση
του αντίθετου.

Η Ελλάδα, μετά από δεκαετίες παρεμβατικής διακυβέρνησης και ιδεολογικής
ηγεμονίας των σοσιαλιστικών ιδεολογημάτων, ασφυκτιά καθηλωμένη στην
οικονομική υστέρηση, την ποιοτική υποβάθμιση των δημοκρατικών θεσμών και
τη συντεχνιακή πολιορκία της κοινωνίας.

Όπως γράφει ο Pascal Bruckner στη «Μελαγχολική Δημοκρατία»: “Έτσι, μας μένει
να μάθουμε ότι η δημοκρατία μπορεί να πεθάνει από την επιτυχία, φορώντας τη
χαμογελαστή μάσκα της πραγμάτωσης. Για να μη συμπέσει η υλοποίηση της με
τη χρεοκοπία της δεν έχουμε παρά να της ευχηθούμε πολλούς κινδύνους που θα
την αναζωογονήσουν. Αλλά και στις δύο περιπτώσεις, της φθοράς μέσα από το
θρίαμβο ή της αναγέννησης από την καταστροφή, δεν θα αποφύγουμε τα σιδερένια
χρόνια”.

Πιστεύω στο φιλελευθερισμό. Τη θεωρία του, την πρακτική του, την ικανότητα του
να βρει λύσεις ακόμα και μέσα από αδιέξοδα όπως τα σημερινά. Ακούω με προσοχή
τους επικριτές του και δικαιούμαι να τους κρίνω και εγώ, όπως κάνουν οι ίδιοι στα
δικά μου «πιστεύω». Να ψάξω για το παρελθόν τους, μα δεν το βρίσκω, να αναλύσω
τις ιδέες και κυρίως τις προτάσεις τους, μα δεν τις διαβάζω πουθενά. Η συνεχής
κριτική τους, τελικά δεν είναι λύση. Είναι τρόπος ζωής ή τρόπος «εξυπηρέτησης».

Το πολιτικό μέλλον φοράει «κουκούλα». Το αν αυτή θα ξηλωθεί ή θα παραμείνει
ως πειστική καλύπτρα και δεν θα ξηλωθεί από μία συνολικώς ανώτερη σε μέσα
και γνώσεις και ιδεολογικώς θωρακισμένη κοινωνία δεν είναι δίλημμα. Είναι
ψευδοδίλλημα.

Η δικαίωση έρχεται όταν ωριμάζουν τα σταφύλια της γνώσης.


Παύλος Πέππας

Πρόεδρος Ν.Ε. ΟΝΝΕΔ Κορινθίας