ΟΝΝΕΔ Κορινθίας

Η μυστική σύσκεψη της Βοστίτσας / 26-28 Ιαν. 1821

Έχει γραφτεί από ΟΝΝΕΔ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Πέμπτη, 14 - 01 - 2010
Γράφει ο Νίκος Κώνστας, Γ.Γ. του Τ.Γ. ΟΝΝΕΔ Δήμου Σολυγείας Στις 12 Απριλίου 1820, ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, μετά από πρόταση των ιδρυτών της Φιλικής Εταιρίας, οι οποίοι αναζητούσαν πρόσωπο υψηλού κύρους για να ηγηθεί των επαναστατικών σκοπών της Εταιρίας και μετά την προηγηθείσα άρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια, αποδέχεται την υπέρτατη ευθύνη του «Γενικού Εφόρου» των Φιλικών. Έτσι, η «Αόρατος Αρχή» αποκτά πλέον υπόσταση. Η Φιλική Εταιρία είχε ιδρυθεί το 1814 και συγκεκριμένα, σύμφωνα με μια φήμη, στις 14 Σεπτεμβρίου, φήμη βέβαια η οποία ενέχει προφανείς συμβολισμούς στη συνάφεια με το θρησκευτικό γεγονός της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, που γιορτάζεται απ’ την εκκλησία εκείνη την ημέρα. Σκοπός των ιδρυτών της, του Εμμανουήλ Ξάνθου, του Νικόλαου Σκουφά, του Αθανάσιου Τσακάλωφ και του Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου, υπήρξε η προετοιμασία των Ελλήνων για έναν επαναστατικό πόλεμο εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, προς απελευθέρωση των αλύτρωτων εδαφών του ελληνισμού. Την 1η Οκτωβρίου 1820 συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι Φιλικοί (Εμμ. Ξάνθος, αρχιμ. Γρηγόριος Δικαίος, Χριστ. Περραιβός, Δ. Θέμελης, Ήβος Ρήγας κ.α.) , υπό τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, στο Ισμαήλιο της Βεσσαραβίας. Μετά από σειρά διασκέψεων, κατέστρωσαν το οριστικό σχέδιο της εξέγερσης, το οποίο προέβλεπε την έναρξη της Επανάστασης απ’ τη Μάνη, με τη συμμετοχή του αρχηγού Αλέξανδρου Υψηλάντη. Ο Υψηλάντης ανέθεσε, τότε, στον αρχιμανδρίτη Γρηγόριο Δικαίο, γνωστό ως Παπαφλέσσα, την προετοιμασία του επαναστατικού αγώνα στην Πελοπόννησο. Ο Παπαφλέσσας έπρεπε να προετοιμάσει και να προπαγανδίσει την έναρξη του αγώνα, να πείσει τους προκρίτους του Μοριά και των νησιών ότι επίκειται άφιξη του Υψηλάντη και ότι αυτοί πρέπει να βοηθήσουν με όλες τους τις δυνάμεις. Η εφορία των Φιλικών της Πελοποννήσου, μέλη της οποίας ήταν ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο μητροπολίτης Μονεμβασίας Χρύσανθος, ο μητροπολίτης Χριστιανουπόλεως Γερμανός, ο Ασημάκης Ζαΐμης, ο Σωτήρης Χαραλάμπης, ο Θεοχαράκης Ρέντης, ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος και ο Παναγιώτης Αρβάλης, πληροφορήθηκε τις αποφάσεις της «Ανωτάτης Αρχής» της Εταιρίας και περίμενε τον αντιπρόσωπο του Υψηλάντη για να τους ενημερώσει σχετικά με την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα. Προς εκπλήρωση της δίκαιης επιθυμίας των προκρίτων της Πελοποννήσου να πληροφορηθούν τις αποφάσεις που πάρθηκαν στο Ισμαήλιο, συγκαλούν μυστική σύσκεψη όλων των προκρίτων της βορειοδυτικής Πελοποννήσου στη Βοστίτσα (το σημερινό Αίγιο της Αχαΐας), τέτοιες ημέρες πριν από 189 χρόνια, στις 26 Ιανουαρίου 1821. Στις 17 Ιανουαρίου είχε ήδη ξεκίνησε από την Κυπαρισσία ο μητροπολίτης Γερμανός μαζί με τον Αμβρόσιο Φραντζή και μετά από δύο μέρες βρίσκονταν στην Πάτρα. Στις 23 Ιανουαρίου αναχώρησαν από ‘κει για τη Βοστίτσα μαζί με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό. Η σύσκεψη έγινε στο σπίτι του Ανδρέα Λόντου και εκτός από τους προαναφερθέντες, στη συνέλευση πήραν μέρος οι Ανδρέας Ζαΐμης, Σωτήρης Χαραλάμπης, Κερνίκης Προκόπιος, ο ηγούμενος του Μεγάλου Σπηλαίου Ρεγκλής ή Μπόχαλης, ο επίσης μεγαλοσπηλαιώτης μοναχός Ιερόθεος, ο Ασημάκης Ζαΐμης, ο Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος και πολλοί άλλοι. Στη σύσκεψη εκλήθη και ο Παπαφλέσσας, ο οποίος παρουσίασε τα σχέδια και τις εντολές του Αλέξανδρου Υψηλάντη για την έναρξη του αγώνα. Ο αρχιμανδρίτης άφησε να εννοηθεί πως η Ρωσία θα βοηθούσε τους Έλληνες, πως η επιτυχία είναι εξασφαλισμένη, πως θα πυρποληθεί ο Οθωμανικός στόλος κ.α. Η ρητορική, ωστόσο, μεγαλοστομία του δεν έκαμψε τις επιφυλάξεις και τους δισταγμούς των προυχόντων, οι οποίοι πρόβαλλαν τη δυσπιστία, ακόμη και την έχθρα τους, παραθέτοντας μια σειρά λόγων, σύμφωνα με τους οποίους η επανάσταση έπρεπε ν’ αναβληθεί για το μέλλον. Φυσικά, ο Παπαφλέσσας βρέθηκε σε δύσκολη θέση, επειδή ήταν αδύνατο εκείνη τη στιγμή να δοθούν απαντήσεις στα ερωτήματα των προκρίτων για την επανάσταση και μάλιστα, κατά τον Φωτάκο, ο αρχιμανδρίτης θύμωσε τόσο με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό και τους προκρίτους, με αποτέλεσμα να τους φοβερίσει, λέγοντας πως αν δε συμφωνήσουν για την επανάσταση, είναι διατεθειμένος να «μισθώση 1.000 Πισινοχωρίτας και Σαμπαζότας και άλλους τόσους Μανιάτας» και να ξεκινήσει μόνος του την επανάσταση. Σε αντίδραση των λεγομένων του Παπαφλέσσα, οι πρόκριτοι της Πελοποννήσου στράφηκαν εναντίον του με βαρείς χαρακτηρισμούς. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός είπε στον Παπαφλέσσα: «Πού πολεμοφόδια; Πού όπλα; Πού χρήματα πολυάριθμα; Πού στρατός πεπαιδευμένος; Πού στόλος εφοδιασμένος; …Αλλ’ εις την εποχήν ταύτην οποία δείγματα θετικότητας έχομεν, διά να πιστεύσωμεν όσα λέει ο Δικαίος και όσα γράφει ο Υψηλάντης; …Είσαι απατεώνας, άρπαγας, εξωλέστατος». Ο πρόκριτος των Καλαβρύτων Ανδρέας Ζαΐμης συμπλήρωσε: «Όλα όσα μας είπε ο Δικαίος είναι άστατα, απελπισμένα, στασιαστικά, ιδιοτελή και σχεδόν μπερμπάντικα». Την επόμενη μέρα (28/01) του ανακοινώνουν πως ο καιρός δεν ευνοεί την επανάσταση και προσπαθούν να τον περιορίσουν στο μοναστήρι της Σιδηρόπορτας. Τότε θυμωμένος ο Παπαφλέσσας τους απάντησε: «Η επανάσταση είτε θέτε είτε όχι θα γίνει! πάρτε το απόφαση. Αν εσείς γυρεύετε να την εμποδίσετε, εγώ πήρα προσταγή από την Αρχή να ξεσηκώσω το λαό και να την κάνω. Και τότες όποιον βρουν ξαρμάτωτο οι Τούρκοι, ας τον κόψουν». Έτσι τελείωσε με πλήρη αποτυχία εκείνη η πρώτη σύσκεψη των προκρίτων για την επανάσταση, την οποίας οι αποφάσεις – η αναβολή δηλαδή του αγώνα για το μέλλον – δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Ο Παπαφλέσσας συνέχισε την προετοιμασία και μόλις λίγους μήνες αργότερα, το Μάρτιο του 1821, οι Έλληνες βρέθηκαν αντιμέτωποι με την Ιστορία… Ο απελευθερωτικός αγώνας θα οδηγούσε 9 χρόνια αργότερα στη δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.
Τελευταία ενημέρωση ( Πέμπτη, 14 - 01 - 2010 )